เถาวัลย์แดง ราชบุรีวัชพืชโกอินเตอร์
ชาวบ้าน ต.พงสวาย อ.เมือง จ.ราชบุรี นำเถาวัลย์แดงวัชพืชที่ไร้ค่า ถูกนำมารังสรรค์เป็นของใช้ ของตกแต่งบ้านเรือน โรงแรม มีออเดอร์ส่งขายต่างประเทศ กลายเป็นสินค้าโอท็อปที่มีชื่อเสียง สร้างอาชีพและรายได้สู่ชุมชน
(31 พ.ค. 66) เถาวัลย์แดง ถือเป็นไม้เลื้อยขนาดใหญ่ยาวเลื้อยพันไปตามต้นไม้ที่อยู่ใกล้ ขึ้นในที่โล่ง ตามทุ่งนา ชายเขา ที่รกร้างทั่วไป ทนต่อสภาพอากาศที่เปลี่ยนแปลง ถือเป็นวัชพืชที่ไร้ค่าไม่มีราคา แต่สำหรับที่ศูนย์เรียนรู้บ้านครูสลัด ตั้งอยู่เลขที่ 12 หมู่ 3 ต.พงสวาย อ.เมือง จ.ราชบุรี กลับมีแนวคิดนำเถาวัลย์แดงมาสร้างมูลค่าโดยการนำมาทำเป็นของใช้ ของตกแต่งบ้านเรือนได้อย่างหลากหลายรูปแบบ ทั้งยังนำผลิตภัณฑ์เครื่องปั้นดินเผาที่ขึ้นชื่อของเมืองราชบุรีมาประยุกต์เข้าด้วยกันกับเถาวัลย์แดงที่ถูกถักสานเป็นลวดลายต่าง ๆ กลายเป็นผลิตภัณฑ์สินค้าโอท็อปของชุมชนที่ช่วยเพิ่มมูลค่าได้อย่างสวยงามแปลกตา จากฝีมือชาวบ้านได้ช่วยกันรังสรรค์ชิ้นงาน มีรูปทรงเป็นรูปสัตว์ เก้ง กวาง แกะ สุนัข ปลาดาว กระต่าย ตะกร้า เก้าอี้ แจกัน โคมไฟ ที่ใส่ขวดไวน์ และอีกมากมาย เป็นสินค้าของที่ระลึกที่นักท่องเที่ยวต่างชื่นชอบเลือกซื้อกลับไปฝากคนที่รู้จักและนำไปใช้ประโยชน์ได้ดี
สำหรับเทคนิคการนำเถาวัลย์มาทำนั้นจะนำเถาวัลย์มาต้ม ปอกเปลือกออกก่อน แล้วจึงนำไปแช่น้ำเพื่อให้เกิดความยืดหยุ่นตัว เวลาถักหรือสานเป็นรูปทรงจะง่ายสะดวกกว่าเถาวัลย์ที่มีลักษณะแข็งจะขึ้นรูปลำบาก ผลิตภัณฑ์แต่ละตัวจะขึ้นรูปแตกต่างกัน บางตัวเป็นเฟอร์นิเจอร์ที่ต้องใช้ความแข็งแรงคงทน จึงต้องมีการใช้โครงเหล็กเสริม บางตัวเป็นรูปตะกร้าจะขึ้นโครงธรรมดาเป็นเถาวัลย์ บางตัวเป็นรูปสัตว์จะใช้โครงลวดอลูมิเนียมเข้ามาช่วยเสริม แต่ละชิ้นขึ้นอยู่กับความยากง่ายแล้วแต่ขนาดรูปทรง เช่น รูปเก้ง กวาง จะเริ่มตั้งแต่โครงเหล็ก ผสมโครงลวดอลูมิเนียมซึ่งเป็นโอท็อปของราชบุรีมาร่วมผสมผสานกันให้เป็นรูปทรงที่ต้องการ ส่วนราคาก็จะมีตั้งแต่ 40 บาท ไปถึงหลักแสนบาทแล้วแต่ความยากง่ายและรูปแบบที่ทำออกมา
นายอภิชิต ประสพรัตน์ รองประธานสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย พร้อมคณะได้เดินทางมาศึกษาดูงานการจักสานจากผลิตภัณฑ์เถาวัลย์แดง ตามคำเชิญของนายสินาค รุ่งจรูญ นายกเทศบาลตำบลหลักเมือง และนางสาวชูษร โฆษะบดี รองนายกฯ ได้กล่าวว่า สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย และสภาอุตสาหกรรม จ.ราชบุรี อยากเชิญชวนผู้สนใจมาเยี่ยมชมของดีในเทศบาลตำบลหลักเมือง มีการนำเถาวัลย์แดงมาผลิตเป็นวิสาหกิจชุมชน ฝีมือชาวบ้าน ผู้สูงอายุช่วยกันทำสินค้าเหล่านี้ส่งขายไปทั่วโลก เป็นการส่งเสริมให้กับชาวบ้านได้มีอาชีพ ในขณะเดียวกันคิดว่าสินค้าที่มาจากวัชพืชมาผลิตสร้างให้เกิดประโยชน์มีมูลค่าเพิ่มได้ จึงอยากให้ทุกคนช่วยกันส่งเสริมและเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จักไปทั่วโลกได้ เชื่อว่ายังมีอีกหลายคนที่ยังไม่รู้จัก คุณภาพแข็งแรง ส่วนการดีไซน์มีหลายแบบ ทั้งเป็นเฟอร์นิเจอร์ ของใช้ต่าง ๆ ที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตประจำวันได้ ขณะเดียวกันคิดว่าสินค้าที่มาจากวัชพืชมาผลิตสร้างให้เกิดประโยชน์มีมูลค่าเพิ่มได้ จึงอยากให้ทุกคนช่วยกันส่งเสริมและเผยแพร่ให้เป็นที่รู้จักไปทั่วโลกได้
นางสาว ศิริวรรณ สุขขี อายุ 44 ปี เจ้าของศูนย์เรียนรู้บ้านครูสลัด กล่าวว่า เถาวัลย์แดงจะเริ่มต้นด้วยครูสลัด สุขขี ผู้เป็นพ่อ ได้เริ่มทำตรงนี้มากว่า 40 ปีแล้ว จากที่พ่อเคยรับราชการกรมราชทัณฑ์เป็นครูฝึกวิชาชีพผู้ต้องขังและได้เห็นตัวเถาวัลย์เหมือนสมัยก่อนจะทำเป็นที่ดักปลา เห็นเลื้อยไต่ตามต้นไม้จึงมีแนวคิดมาลองถัก สานเป็นรูปทรงเป็นตะกร้า และนำไปเสนอบริษัทส่งออก ทำให้ได้ออเดอร์เข้ามาจำนวนมาก ทำรายได้ให้กรมราชทัณฑ์เดือนหนึ่งเมื่อกว่า 40 ปีที่แล้วไม่ต่ำกว่า 3 แสนบาทต่อเดือน หลังจากนั้นได้ออกจากราชการมาที่ ต.พงสวายซึ่งมีอาชีพหลักจะทำไม้ไผ่ จึงนำตัวเถาวัลย์มาให้คนในชุมชนได้ลองทำดู จึงได้เริ่มก่อตั้งงานนี้ขึ้น โดยกลุ่มคนที่ทำงานจะเป็นชาวบ้านระแวกใกล้เคียง และมีการกระจายงานไปทั่วพื้นที่ราชบุรี ส่วนใหญ่จะเป็นผู้สูงอายุ ผู้พิการ ผู้ด้อยโอกาส มีผลิตภัณฑ์ตั้งแต่ของตกแต่งบ้าน แต่งสวน เฟอร์นิเจอร์ หรือทำเป็นบ้านทั้งหลังจากเถาวัลย์ และยังมีจำพวกกระเป๋าแนวแฟชั่นต่างๆ ปัจจุบันส่งออกขายประเทศญี่ปุ่น เกาหลี ยุโรป อเมริกา และที่มัลดีฟส์ จะเป็นส่วนของโรงแรมและรีสอร์ท ที่นี่เป็นศูนย์เรียนรู้บ้านครูสลัด ยังมีคาเฟ่เล็กๆเปิดให้นักท่องเที่ยวที่สนใจเข้ามาเที่ยวชมได้ มีมุมถ่ายรูปสวย มีมุมกิจกรรเวิร์กช็อป เสาร์และอาทิตย์ ให้เข้ามาเรียนได้ด้วย
สำหรับผู้ที่สนใจสามารถมาเที่ยวชมได้ที่ศูนย์เรียนรู้บ้านครูสลัด หรือ ติดตามได้ทางเพจ ดินเผา เถาวัลย์ หรือ ดินเผา เถาวัลย์คาเฟ่ ติดต่อสอบถามได้ที่เบอร์ 081-7638317
พันธุ์ – จรรยา แก้วนุ้ย /รายงาน